TT - Hiện không ít người đi tầm soát bệnh ung thư để nếu có bệnh thì được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Nhưng các bác sĩ cho rằng tầm soát không đúng sẽ gây hoang, thậm chí hiểm cho người đi tầm soát.
Khi nào nên tam soat ung thu?
Mới đây, một cô giáo 32 tuổi ở Q.Tân Bình, TP.HCM cầm theo loạt kết quả xét nghiệm tầm soát về các loại bệnh ung thư đến Trung tâm Ung bướu và y khoa hạt nhân Bệnh viện Nhân Dân 115 TP.HCM để nhờ bác sĩ tham vấn thêm. Cô giáo này kể chị cô mới mắc bệnh ung thư bao tử nên cô lo mình mắc bệnh.
Chỉ định xét nghiệm tràn lan
Khi nhìn những xét nghiệm, thầy thuốc Nguyễn Ngọc Anh, trưởng trọng điểm Ung bướu và y học hạt nhân Bệnh viện dân chúng 115, cho rằng những xét nghiệm này chỉ nên chỉ định với người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư, các chỉ số xét nghiệm đánh giá diễn tiến bệnh thế nào chứ không có giá trị tầm soát bệnh. Đáng nói dù bệnh nhân là nữ nhưng trong số các xét nghiệm được đề nghị có cả xét nghiệm ung thư tuyến tiền liệt!
thầy thuốc Ngọc Anh cho biết tại trọng điểm Ung bướu và y học hạt nhân Bệnh viện quần chúng. # 115 vẫn thu nhận những bệnh nhân nam đi tầm soát ung thư được chỉ định xét nghiệm ung thư vú, và bệnh nhân nữ lại được chỉ định làm xét nghiệm tuyến tiền liệt. Lý giải về điều lạ lùng này, bác sĩ Ngọc Anh cho biết hiện một số phòng khám đã in sẵn các xét nghiệm để bác sĩ chỉ định và nhiều thầy thuốc cứ tiện tay gạch một loạt từ trên xuống dưới.
Những triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh ung thư
Sụt cân nhanh không rõ duyên cớ, vết loét trên da không lành sau ba tuần, nốt ruồi to lên, chảy máu hoặc ngứa, nhức đầu dữ dội tái đi tái lại, khàn tiếng kéo dài, ho đàm lẫn máu, đau bụng kéo dài, thay đổi hình trạng kích tấc dịch hoàn, tiểu máu không kèm theo đau, thay đổi thói quen đi cầu, có khối u hoặc thay đổi hình dạng vú, chảy máu hoặc tiết dịch núm vú...
thầy thuốc Đặng Huy Quốc Thịnh, phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, khẳng định hiện không có một xét nghiệm máu hay dụng cụ chẩn đoán hình ảnh nào có thể phát hiện ngay người bệnh có mắc bệnh ung thư hay không. Ngay cả những máy PET CT (mỗi lần chụp có giá 26-28 triệu đồng), chụp cắt lớp điện toán toàn thân... cũng không thể phát hiện sớm bệnh ung thư, mà phải phối hợp khám lâm sàng và kết hợp nhiều xét nghiệm khác nhau.
Chưa kể, theo thầy thuốc Ngọc Anh, trong trường hợp được chỉ định làm những xét nghiệm đáng ra để định giá cho người đã mắc bệnh, nếu có chỉ số xét nghiệm thấp và thông thường thì vẫn có thể mắc bệnh ung thư. thành ra, chỉ định xét nghiệm không đúng còn làm người đi tầm soát dễ bỏ sót bệnh ung thư nếu có.
Lỗ hổng trong khám sức khỏe định kỳ
thầy thuốc Ngọc Anh khuyên muốn tầm soát bệnh ung thư phải có định hướng, chứ không phải tìm tràn lan. Ai có những dấu hiệu thất thường mới nên đi tầm soát bệnh ung thư. Trường hợp một người đàn ông hơn 50 tuổi bị ho dằng dai mới cần xét nghiệm xem có bị ung thư phổi hay không. Nữ trên 30 tuổi nên phết tế bào âm đạo định kỳ là tốt nhất để có thể tầm soát ung thư cổ tử cung...
Còn theo thầy thuốc Quốc Thịnh, tầm soát ung thư cũng cần đúng quy trình bài bản. Hiện nhiều đàn bà đi tầm soát bệnh ung thư vú. Khi đến các cơ sở y tế, bác sĩ chỉ định cho chụp nhũ ảnh và kết quả không có vấn đề. Sau đó, những phụ nữ này vẫn thấy ngực đau nhức nên đến cơ sở y tế khác để khám, cũng được chỉ định cho chụp nhũ ảnh. Người bệnh tiếp kiến chụp thêm một nhũ ảnh chỉ trong vòng vài tháng. Điều này không đúng vì chụp nhũ ảnh một năm chụp một lần, chứ mỗi lần đau là mỗi lần chụp sẽ đưa lượng phóng xạ vào cơ thể, có thể gây thêm bệnh ung thư.
Bệnh viện Ung bướu còn gặp khá nhiều trường hợp khi nhận kết quả mắc bệnh ung thư vú đều kinh ngạc, cho biết năm nào cũng khám sức khỏe định kỳ ở cơ quan, cũng siêu âm ngực mà sao không phát hiện bệnh. Tuy khó giải thích chuẩn xác, song một lỗ hổng thường gặp trong khám sức khỏe định kỳ là chị em chỉ được siêu thanh ngực chứ không được khám lâm sàng, tức là phải có bàn tay bác sĩ khám. Khi khám các thầy thuốc mới biết mật độ mô vú ở chỗ nào cứng hay mềm, thông thường hay thất thường.
bác sĩ Thịnh khuyên bệnh nhân muốn tầm soát bệnh ung thư nên đến những bệnh viện chuyên khoa ung thư, hoặc những bệnh viện có can hệ nhiều đến ung thư, hoặc những bệnh viện ngoại khoa có chuyên khoa tổng quát... tỉ dụ, một người đàn ông 50 tuổi lo sợ ung thư tuyến tiền liệt nên đi khám. Bên cạnh khám lâm sàng (thầy thuốc phải khám bằng tay), người bệnh sẽ được cho thử máu. Trường hợp thấy người bệnh có những thất thường về tuyến tiền liệt, bác sĩ nối sinh thiết từ tuyến tiền liệt mới biết bệnh nhân mắc bệnh hay không
0 nhận xét: